EBC- Economically Backward Class Scholarship || EBC आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीय शिष्यवृत्ती
EBC चे उद्दिष्ट: आर्थिक मागासवर्ग – राजर्षी छत्रपती शाहू महाराज शिक्षण शुल्ख शिष्यवृत्ती योजना :-
राजर्षी छत्रपती शाहू महाराज शिक्षण शुल्क शिष्यवृत्ती योजना २०२२ – २३, महाराष्ट्र सरकारच्या उच्च शिक्षण संचालनालयाचा (DTE), पदवी आणि पदव्युत्तर विद्यार्थ्यांना आर्थिक मदत करण्यासाठी एक उपक्रम आहे. ही शिष्यवृत्ती समाजातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकातील विद्यार्थ्यांना लागू आहे. निवडलेल्या विद्यार्थ्यांना अभ्यासक्रमाचे शिक्षण शुल्क आणि परीक्षा शुल्क मिळेल. राजर्षी छत्रपती शाहू महाराज शिक्षण शुल्क शिष्यवृत्ती शिष्यवृत्ती योजना २०२३-२४ मध्ये डिप्लोमा / पदवी / पदव्युत्तर व्यावसायिक अभ्यासक्रम करत असलेल्या सर्व उमेदवारांकडून ऑनलाइन अर्ज मागविण्यात येत आहेत. राजर्षी छत्रपती शाहू महाराज शिक्षण शुल्क शिष्यवृत्ती योजना हि ईबीसी (आर्थिकदृष्ट्या मागास वर्ग) साठी शिष्यवृत्ती म्हणूनही ओळखली जाते. ही शिष्यवृत्ती महाराष्ट्र सरकारच्या उच्च शिक्षण संचालनालयाद्वारे (DTE), ज्या विद्यार्थ्यांना त्यांचे शिक्षण घेणे परवडत नाही त्यांना आर्थिक सहाय्य प्रदान केले जाते. केंद्रीय प्रवेश प्रक्रियेद्वारे (CAP) डिप्लोमा / पदवी / पदव्युत्तर व्यावसायिक अभ्यासक्रमांमध्ये प्रवेश घेतलेल्या आर्थिक मागासवर्गीयांना (EBC) आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे हा या योजनेचा उद्देश आहे.
महाराष्ट्र शासनाच्या उच्च व तंत्रशिक्षण विभागाकडून या संचालनालयाच्या अधिपत्याखाली असणा-या शासकीय, शासन अनुदानित , विनाअनुदानित महाविद्यालये / तंत्रनिकेतनामध्ये सुरु असलेल्या निवडक व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी केंद्रीभूत प्रवेश प्रक्रियेद्वारे (व्यवस्थापन कोटयातील / संस्था स्तरावरील प्रवेश वगळून ) प्रवेश घेणा-या आर्थिकदृष्टया दुर्बल घटकांतील विद्यार्थ्यांसाठी “राजर्षी छत्रपती शाहू महाराज शिक्षण शुल्क शिष्यवृत्ती योजना” ( Rajarshi Chhatrapati Shahu Maharaj Shikshan Shulk Shishyavrutti Yojna ) लागू केली आहे.. सदर योजनेकरीता कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न (दोन्ही पालकांचे एकत्रित) रुपये 8.00 लाखा पर्यंत निश्चित करण्यात आलेले आहे.
Read – Maharashtra Diploma Direct Second Year Polytechnic Admissions 2023 : Dates, Eligibility, Application, CAP Round, Merit List – https://shikshamentor.com/polytechnic-diploma-after-12th/
EBC चा Full Form काय आहे?
EBC चा Full Form “Economically Backward Class” म्हणजेच “आर्थिकदृष्ट्या मागास वर्ग विभाग” असा आहे.ही योजना फ़क्त open category तील students साठी आहे जे व्यावसायिक अथवा बिगर व्यावसायिक अभ्यासक्रमात शिक्षण घेत आहेत. ईबीसी शिष्यवृत्ती महाराष्ट्र सरकारच्या उच्च शिक्षण संचालनालय (DTE) द्वारे मंजूर केली जाते.
Eligibility for EBC-आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीय शिष्यवृत्तीसाठी पात्रता:
महाराष्ट्र राज्यात मान्यता प्राप्त Admission Authority द्वारे CAP process आयोजित केली जाते ज्याच्यात सदरील प्रवार्गातील विद्यार्थी चे ऑनलाइन ऍडमिशन असणे गरजेचे असते तसेच मेरिट लिस्ट मध्ये नाव असावे लागते . विध्यार्थ्याला economically and backward classes scholarship apply करावयाचे असेल तर मेरिट लिस्ट मध्ये open category मध्ये admission दिसले पाहिजे.
EBCअर्जासाठी खालील पात्रता निकष काय आहेत:
अर्जदार हा महाराष्ट्राचा आधिवासी / रहिवासी असावा आणि आणि त्याच्याकडे महाराष्ट्राचा रहिवासी दाखला असणे गरजेचे असते . अर्जदार हा महाराष्ट्र राज्याचा आणि कर्नाटक राज्याच्या सीमेवरील योजनेसाठी अर्ज करू शकतो.
- एकत्रित कौटुंबिक वार्षिक / वार्षिक उत्पन्न मर्यादा रु. पर्यंत आहे. 8.00 लाख.
- शासन निर्णयानुसार (GR) फक्त पहिली दोन मुले योजनेसाठी पात्र आहेत.
- CAP द्वारे प्रवेशासाठी अर्ज करणारे उमेदवार / अर्जदार विध्यार्थी EBC साठी पात्र आहेत.
- General Category आणि SEBC श्रेणींमध्ये CAP द्वारे प्रवेश घेतलेले उमेदवार पात्र आहेत.
- EBC साठी अर्ज केल्यानंतर, अर्जदाराला इतर कोणतीही शिष्यवृत्ती किंवा स्टायपेंड मिळणार नाही.
- Distance Education तसेच Virtual learning शिक्षण किंवा अर्धवेळ अभ्यासक्रमांना EBC लागू होत नाही.
- (सरकार/विद्यापीठ/AICTE,PCI/COA/MCI/NCTE/ इ.) द्वारे मंजूर केलेले अभ्यासक्रम पात्र आहेत.
- अभ्यासक्रमादरम्यान उमेदवारामध्ये २ वर्षांपेक्षा जास्त अंतर नसावे.
- अर्जदाराने प्रत्येक सेमिस्टर किंवा वार्षिक परीक्षेचा प्रयत्न केला पाहिजे आणि पास झाले पाहिजे.
Read – Maharashtra Diploma Direct Second Year Polytechnic Admissions 2023 : Dates, Eligibility, Application, CAP Round, Merit List – https://shikshamentor.com/polytechnic-diploma-after-12th/
EBC –Economically Backward Class Fees Concession
आर्थिकदृष्ट्या मागास वर्ग: फी सवलत –
शिष्यवृत्ती रक्कम –
सदर योजनेंतर्गत विद्यार्थी ज्या शैक्षणिक अभ्यासक्रमामध्ये शिक्षण घेत असेल, त्या अभ्यासक्रमाकरिता आकारण्यात येणारे शिक्षण शुल्क व परीक्षा शुल्क रकमेच्या 50 टक्के इतका लाभ ( दोन हप्त्यांमध्ये, पहीला हप्ता हा ऑक्टोबर महीन्याच्या पहील्या आठवडया पर्यंत व उर्वरित दुसरा हप्ता फेब्रुवारी अखेरपर्यंत ) देण्यात येतो दर योजनांची मंजुर रक्कम विद्यार्थ्यांना (त्यांच्या आधार संलग्नित बँक खात्यामध्ये)/ संस्थाना डीबीटी पोर्टलद्वारे जमा करण्यात येते.
सन 2018-19 पासुन सदर योजना शासनाच्या महाडीबीटी पोर्टलद्वारे ( संकेतस्थळ – mahadbtmahait.gov.in ) राबविण्यात येते.
निवडलेले विद्यार्थी किंवा अर्जदार खाली नमूद केलेल्या निकषांनुसार शिक्षण शुल्क आणि परीक्षा शुल्क प्राप्त करतील:
उमेदवार किंवा अर्जदारास दोन प्रकारचे फायदे मिळू शकतात:
- अभ्यासक्रमाचे शिक्षण शुल्क
- परीक्षा शुल्क
अ. अभ्यासक्रमाचे शिक्षण शुल्क | ||||
---|---|---|---|---|
उत्पन्न मर्यादा | अभ्यासक्रम | |||
शासकीय | शासकीय विना अनुदानित | अंशतः अनुदानित/विनाअनुदानित | कायम विनाअनुदानित | |
व्यावसायिक अभ्यासक्रम | ||||
२.५० लाखा पर्यंत | १००% | १००% | ५०% | ५०% |
५०% | ५०% | ५०% | ५०% | |
२.५० लाख ते ८ लाख पर्यंत | नॉन -व्यावसायिक अभ्यासक्रम | |||
८ लाखा पर्यंत | १००% | १००% | १००% | १००% |
ब. परीक्षा शुल्क | ||||
1 | व्यावसायिक अभ्यासक्रम | परीक्षा शुल्क च्या ५०% | ||
2 | नॉन -व्यावसायिक अभ्यासक्रम | परीक्षा शुल्क च्या १००% |
EBC Scholarship साठी आवश्यक कागदपत्रे -:
- प्राधिकृत अधिकाऱ्याने जारी केलेले विद्यार्थ्याचे महाराष्ट्राचा रहिवासी दाखला /अधिवास प्रमाणपत्र.
- प्राधिकृत अधिकाऱ्याने जारी केलेले एकत्रित कौटुंबिक मागील वर्षाचे वार्षिक उत्पन्न प्रमाणपत्र.
- CAP संबंधित दस्तऐवज. (केवळ B.ed, Law, BPed, MPed साठी).
- गॅप संबंधित दस्तऐवज (अंतर असल्यास)
- दोन मुलांचे कौटुंबिक घोषणा प्रमाणपत्र.
- उपस्थिती प्रमाणपत्र.
- मागील वर्षाची मार्कशीट.
EBC Scholarship Renewal चे नूतनी करण धोरण – आर्थिकदृष्ट्या मागास वर्ग:
- मागील वर्षीच्या शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज केलेले विद्यार्थी अर्जाच्या नूतनीकरणासाठी अर्ज करू शकतात.
- अर्जाचे नूतनीकरण करण्यासाठी :
- विद्यार्थ्यांचा अर्ज आयडी वापरा
- नवीन उत्पन्न प्रमाणपत्र अपलोड करा.
- बोनाफाईड प्रमाणपत्र अपलोड करा.
- फी भरलेली पावती अपलोड करा.
- मागील वर्षाची मार्कशीट अपलोड करा.
- दोन मुलांबद्दल कुटुंब घोषणा प्रमाणपत्र
EBC Scholarship Application Form ||EBC आर्थिक दृष्ट्या मागास वर्ग चाअर्ज:
पात्र उमेदवार खालील पद्धतीने शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करू शकतात –
राजश्री शाहू महाराज शिष्यवृत्ती ऑनलाइन अर्ज 2022 साठी सूचना खालीलप्रमाणे आहे.
- स्वतःची नोंदणी करण्यासाठी https://mahadbt.maharashtra.gov.in/ ला भेट द्या.
- OTP किंवा बायोमेट्रिक्स द्वारे आधार कार्ड Link प्रक्रिया पूर्ण करा.
- उमेदवाराला त्यांच्या नोंदणीकृत मोबाईल नंबरवर OTP मिळेल.
- आवश्यक माहिती भरून नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करा.
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करून नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करा.
- तुमच्या Login ID , Password नाव तपशीलांसह लॉग इन करा. (कृपया भविष्यातील संदर्भासाठी वापरकर्ता आयडी आणि पासवर्ड लक्षात ठेवा)
- अर्ज भरा आणि सबमिट करा.
टीप – उमेदवाराचे आधार कार्ड बँक खाते आणि मोबाईल क्रमांकाशी जोडलेले असणे आवश्यक आहे.
EBC – आर्थिकदृष्ट्या मागास वर्गा साठी बँक खात्याशी आधार लिंक करण्या साठी मार्गदर्शक तत्त्वे:
शिष्यवृत्ती/ सरकारी अनुदान बँकेच्या खात्यात जमा होण्यासाठी आपल्या खात्याला आधार सीड असणे गरजेचे आहे. तरी काही विद्यार्थ्यांना बँक खात्यात आधार सीड नसल्यामुळे पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती जमा होण्यास व्यत्यय येत आहे. असे विद्यार्थी जवळच्या पोस्ट ऑफिसला भेट देऊन ‘इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँकेचे’ आधार सीड असलेले खाते उघडण्याचा लाभ घेऊ शकतात. खाते उघडण्यासाठी पुढील बाबींची आवशकता आहे.-
- मोबाईल नंबर
- आधार क्रमांक
- पॅन कार्ड (उपलब्ध असल्यास)
- आधार सीडिंग समस्यांमुळे DBT प्राप्त न झाल्यास शिष्यवृत्ती अर्ज आयडी
‘इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँकेचे’ खाते साधारण बचत खाते असल्याने ते उघडणायची सुविधा इतर विद्यार्थी तथा नागरिकांना पण उपलबध आहे. हे खाते तात्काळ उघडले जाते आणि त्यासाठी कुठल्याही कागदपत्राची गरज भासत नाही. तरी सर्वानी ह्या संधीचा फायदा घ्यावा.
EBC- आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीय शिष्यवृत्तीसाठी पुन्हा अर्ज करण्यासाठीचे नियम:
अर्जदाराने खाली सूचीबद्ध केलेल्या आपल्या लागू प्रकरणांनुसार चरणांचे अनुसरण करणे आवश्यक आहे.
प्रकरण 1 : AY 2020-21 साठी पोर्टलवर नवीन विद्यार्थी
- अर्जदाराने महाडीबीटी पोर्टलवर नोंदणी करावी
- अर्जदाराने महाडीबीटी पोर्टलवर लॉग इन करावे
- अर्जदाराने त्याचे प्रोफाइल तयार करावे
- अर्जदाराने योजनेसाठी अर्ज करावा
प्रकरण 2 : गेल्या वर्षी उत्तीर्ण झालेले (A.Y. 2019-20) विद्यार्थी किंवा गॅप असलेले विद्यार्थी आणि लाभ मिळालेले विद्यार्थी
परिस्थिती–१: नवीन अर्ज– (मागील वर्षी सर्व अर्ज निकाली काढण्यात आले)
- अर्जदाराने महाडीबीटी पोर्टलवर नोंदणी करावी
- अर्जदाराने महाडीबीटी पोर्टलवर लॉग इन करावे
- अर्जदाराने त्याचे प्रोफाइल तयार करावे
- अर्जदाराने योजनेसाठी अर्ज करावा
परिस्थिती-2: पुन्हा अर्ज करा– (पुन्हा अर्ज करण्यासाठी छाननी डेस्कने अर्ज परत पाठवला)
- अर्जदाराला प्रोफाइलमध्ये आवश्यक माहिती अपडेट करावी लागेल किंवा विशिष्ट योजनेनुसार
- छाननीद्वारे विनंती केली
- अर्जदाराला पुन्हा अर्ज करावा लागेल
- अर्ज छाननी पूर्ण करावी
- वाटप केले जाईल
प्रकरण–३ : गेल्या वर्षी उत्तीर्ण झालेले (A.Y.19-20) विद्यार्थी परंतु AY 19-20 साठी छाननी अद्याप प्रलंबित आहे
- अर्जाची छाननी पूर्ण करावी
- अर्ज वाटप केले जाईल
- अर्जदार ए.वाय.साठी अर्ज करू शकतील. 20-21
प्रकरण-4 : प्रलंबित विद्यार्थी पुन्हा अर्ज करा (A.Y.19-20) {दोन्ही योजना विशिष्ट आणि प्रोफाइल संबंधित बदल}
- जर अर्जदाराने आधार अपडेट केले तर शेवटच्या चिंता डेस्कद्वारे पुन्हा छाननी केली जाईल
- अर्ज वाटप केले जाईल
- अर्जदार ए.वाय.साठी अर्ज करू शकतील. 20-21
माहितीचा स्रोत Information Source – https://mahadbt.maharashtra.gov.in/PDF/24.pdf